Vật lý trị liệu là một trong những ngành thuộc Y học phục hồi chức năng, sử dụng các yếu tố vật lý để tác động lên cơ thể người bệnh, giúp hỗ trợ điều trị và phục hồi lại các chức năng cư thể bị suy yếu do tai nạn, sau phẫu thuật hoặc đột quỵ. Yoga là một bộ môn thể dục có lịch sử lâu đời, bắt nguồn từ Ấn Độ, với rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Vậy, có nên kết tập Yoga kết hợp Vật lý trị liệu?
Hiểu về vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu là phương pháp điều trị nội khoa, không xâm lấn và có hiệu quả cao. Nó sử dụng các tác nhân vật lý, được áp dụng cho nhiều loại bệnh, nhưng phổ biến nhất vẫn là các bệnh lý về cơ – xương – khớp, và thường được kết hợp với các phương pháp điều trị nội khoa, ngoại khoa khác để giúp nâng cao hiệu quả.
Có 2 hình thức vật lý trị liệu là tác nhân vật lý và vận động trị liệu.
Tác nhân vật lý trong trị liệu
Các tác nhân vật lý phổ biến gồm:
- Tác động vật lý: Sử dụng đôi tay của chuyên gia trị liệu hoặc các dụng cụ hỗ trợ như ghế, giường kéo giãn (bằng điện hoặc cơ) để tác động lên cơ thể nhằm mục đích giảm đau, làm mềm cơ, giải phóng sự chèn ép, tăng cường lưu thông máu hiệu quả.
- Sử dụng nhiệt: Gồm có nhiệt nóng và nhiệt lạnh, được cung cấp bởi máy vi sóng, đèn hồng ngoại, máy xung điện kết hợp nhiệt lạnh… Nhiệt sẽ tác động tới các rễ thần kinh, giúp làm giãn mạch, giảm sự căng cứng tại mô cơ, giảm sự dẫn truyền cảm giác đau lên vỏ não, giúp người bệnh dễ chịu hơn, giảm đau nhức.
- Thủy trị liệu: Thường sử dụng bể thủy trị liệu với nhiệt độ của nước ổn định từ 33 – 35 độ C, giúp điều trị các tình trạng viêm khớp, thấp khớp, chứng đau mỏi vai gáy… Hơi ấm từ nước giúp cho các mô cơ được thư giãn, thả lỏng, làm mềm cơ, tăng phạm vi chuyển động khớp. Dòng chảy, sức cản của nước cũng giúp tăng cường sức mạnh cho hệ thống cơ bắp.
- Dùng ánh sáng: Đèn hồng ngoại, đèn tử ngoại… giúp loại bỏ các vi khuẩn gây viêm, kích thích cơ thể sản sinh ra collagen hồi phục tế bào gân, cơ từ bên trong. Kỹ thuật này dựa trên các bức xạ có trong ánh sáng an toàn với cơ thể.
- Trị liệu bằng sóng: Gồm có sóng cao tần, sóng từ trường, sóng laser… mang tới công dụng kháng viêm, giảm phù nề, lấy lại khả năng vận động cho người bệnh thông qua cơ chế tạo ma sát cho các ion ở bên trong mô bên dưới tác động của nhiều sóng liên tiếp tạo ra.
Vận động trị liệu
Bao gồm các bài tập vận động như: Đi bộ, đi xe, các nhóm bài tập chuyển động, co duỗi. Các kỹ thuật vận động trị liệu được chia thành:
- Vận động thụ động
- Vận động chủ động có sự trợ giúp
- Vận động chủ động không có trợ giúp
- Vận động có kháng trở
- Vận động kháng trở tăng tiến.
Mục tiêu của vận động trị liệu là giúp phục hồi cơ lực và tầm vận động cho khớp, cải thiện kha năng đi dứng, di chuyển, và thăng bằng cho người bệnh.
Hiểu về yoga và yoga trị liệu
Yoga bắt nguồn từ Ấn Độ, có lịch sử hàng nghìn năm, và hiện nay có mặt ở hầu như mọi quốc gia trên thế giới. Hiện nay, yoga là một kho tàng đồ sộ với hơn 8.400.000 tư thế khác nhau.
Yoga cho rằng con người là sự kết hợp của 2 yếu tố cơ bản là tâm hồn và thân xác. Một cơ thể khỏe mạnh cần có sự kết hợp cân đối và hài hòa cả hai yếu tố này. Các bài tập yoga cũng được xây dựng dựa vào nguyên tắc này
Về nguyên tắc điều trị vật lý, yoga cho rằng bệnh tật xuất hiện trong cơ thể con người bắt nguồn từ sự tắc nghẽn tại vị trí nào đó trong cơ thể. Khi được tác động và khai thông đúng điểm sẽ giúp khai thông, cân bằng. Về mặt tâm lý, yoga giúp khai thông bằng các bài tập thiền định cũng như các bài tập giúp tăng năng lượng.
Yoga trị liệu bắt đầu được biết tới và phổ biến từ 1920 bởi một bậc thầy về bộ môn này. Nó gồm nhiều kỹ thuật thực hành khác nhau, giúp cho cơ thể đối phó với các vấn đề như đau nhức, căng thẳng, bao gồm cả chấn thương. Mục đích làm giải phóng căng thẳng, giảm bớt sự đau nhức và khó chịu cho cơ thể. Thay vì tập các bài tập cường độ cao thì hình thức yoga này tập trung vào các tư thế tĩnh, nhấm vào các bộ phận và vùng cơ cụ thể để làm mạnh cũng như kéo dài chúng để đạt được các lợi ích tích cực về lâu dài, tăng cường sức khỏe tổng thể.
Có nên tập yoga kết hợp vật lý trị liệu?
Như đã nêu ở trên, vật lý trị liệu gồm có sử dụng các tác nhân vật lý và các bài tập vận động trị liệu nhẹ nhàng. Yoga rất phù hợp để giúp người bệnh thực hiện các vận động như vậy. Trên thực tế, rất nhiều động tác yoga đã được đưa vào sử dụng trong quá trình trị liệu và phục hồi chức năng cho người bệnh. Cũng cần phải nói thêm rằng, quá trình phục hồi không chỉ có vận động mà còn giúp lấy lại nhiều chức năng khác nhau, ví dụ như giúp cho phổi thực hiện chức năng hô hấp tốt hơn, và yoga chính là một trong những phương pháp luyện thở tốt nhất.
Kết hợp yoga cùng với vật lý trị liệu sẽ giúp nâng cao hiệu quả, giúp nâng cao sức khỏe tổng thể, thư giãn tinh thần, phòng ngừa và hỗ trợ điều trị, phục hồi chức năng cho nhiều bệnh lý.
Yoga kết hợp với vật lý trị liệu sẽ giúp điều trị các bệnh lý như:
Trị liệu đau cổ vai gáy
Đây là tình trạng rất thường gặp, nhất là ở những người làm việc văn phòng. Nguyên nhân có thể do thoái hóa cột sống cổ, thoát vị đĩa đệm, ngồi hoặc là nằm sai tư thế. Nó gây đau, mất ngủ, tê bì tay…
Yoga kết hợp vật lý trị liệu giúp giãn cơ, giảm sự chèn ép, tăng cường lưu thông máu lên não, cải thiện các triệu chứng của bệnh hiệu quả. Vật lý trị liệu hiệu quả cho tình trạng này là kéo giãn cột sống cổ, còn với yoga, bạn có thể thực hành tư thế chiến binh, từ thế bò sữa, tư thế bán mỹ nhân ngư, hoặc tư thế tam giác mở…
Trị chứng mất ngủ kinh niên
Tình trạng này khiến người bệnh mệt mỏi, không có đủ năng lượng cho học tập cũng như làm việc. Nguyên nhân có thể bắt nguồn từ tâm lý căng thẳng, stress, lo lắng, thoái hóa cột sống, thiếu máu lên não, cơ thể bị suy nhược… Kết hợp trị liệu vật lý và tâm lý sẽ giúp giải quyết hầu hét các nguyên nhân.
Một số biện pháp trị liệu được sử dụng để điều trị chứng mất ngủ gồm: Điện phân dẫn thuốc an thần vùng trán và gáy; Điện trường cao áp để điều hóa chức năng thần kinh thực vật; Từ trường xuyên sọ giúp điều hóa trương lực thần kinh, tăng cường tuần hoàn não; Ion tĩnh điện để giảm hưng phấn thần kinh trung ương, điều hòa chức năng thần kinh thực vật. Kết hợp với một số động tác yoga như: Quỳ gối cong người, tư thế trẻ em đầu gối rộng, tư thế hơi thở mặt trăng, tư thế ngọn lửa… giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ để bạn ngủ sâu, thoải mái hơn.
Trị đau lưng
Đau lưng cũng là bệnh lý cơ – xương – khớp tương đối phỏ biến. Nguyên nhân có thể do thoái hóa xương khớp, ngồi lâu, ngồi sai tư thế, làm việc nặng. Người bệnh có thể sử dụng giường kéo giãn bằng điện, bằng cơ, kết hợp với các động tác yoga để giúp tăng cường sự dẻo dai, bền bỉ cho cột sống, kéo giãn các đốt sống, làm giãn cơ. Các bài tập yoga tốt nhất cho người bị đau lưng gồm: Tư thế chiếc thuyền, tư thế cây cầu, tư thế đứa trẻ, và tư thế luồn kim…
Phòng ngừa đột quỵ, tai biến
Đây là một trong những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Nguyên nhân thường do các bệnh lý tim mạch khiến cho não không được cung cấp đủ máu và oxy. Yoga cùng với chế độ ăn uống khoa học là rất quan trọng với những người có nguy cơ cao bị tai biến. Những bài yoga thích hợp cho đối tượng này là: Tư thế chiến binh, tư thế tam giác, tư thế trụ bằng 2 vai, tư thế chó vươn mình… Vật lý trị liệu với các bài tập đạp xe, bóp bóng cao su… cũng rất tốt để phòng ngừa và hỗ trợ điều trị tai biến mạch máu não.
Ngoài ra, kết hợp yoga cùng với vật lý trị liệu còn rất tốt cho những người bị đau thần kinh tọa, hội chứng ống cổ tay, chấn thương thể thao, viêm xương khớp…
Trên đây là một số chia sẻ từ Daiviet Sport về Có nên tập yoga kết hợp vật lý trị liệu. Mong rằng các bạn có thêm nhiều thông tin bổ ích để chăm sóc sức khỏe tốt hơn. Nếu có nhu cầu mua dụng cụ thể dục, thiết bị phụ hồi chức năng… hãy liên hệ với chúng tôi nhé!
Xem thêm: dụng cụ vật lý trị liệu, giàn tập tạ
